Rotary Kulübü, 1905 yılında ABD'de kurulan ve dünya çapında faaliyet gösteren bir sosyal organizasyondur. Kuruluşu, avukat Paul Harris, kömür tüccarı Silvestre Schiele, maden mühendisi Gustav Loehr ve tüccar terzi Hiram Shorey tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu kulüp, başta iş dünyası olmak üzere sosyal, siyasal ve ticari alanlarda dayanışmayı ve işbirliğini artırmak amacıyla kurulmuştur. Bu organizasyonun amacı, üyelerinin bir araya gelerek birbirlerinin işlerini geliştirmeleri ve daha geniş bir sosyal etkileşim alanı yaratmalarıdır. Rotary Kulübü, ilk olarak üyelerinin toplantılarını evlerinde yaparak bir dayanışma ağı kurmuş ve zamanla adını bu etkileşimden almıştır; "rotary" kelimesi, dönen veya dönüşlü anlamına gelir ve bu da kulübün üyeleri arasındaki sürekli ve döngüsel dayanışmayı ifade eder. Rotary'nin Uluslararası Yayılması Rotary Kulübü hızla büyüyüp yayılmaya başlamış, 1910 yılında 16 şubeye ulaşmıştır. Bu şubeler, Amerikan Ulusal Rotary Birliği'ni oluşturmuş ve 1912'de Kanada, İngiltere ve İrlanda'da şubeler açarak uluslararası bir organizasyon halini almıştır. Sonraki yıllarda, Belçika, Hollanda ve Fransa gibi Avrupa ülkelerinde de şubeler açılmış ve Rotary Kulübü dünya çapında etkili bir organizasyon olmuştur. 1922 yılında ise, kulüp adını "Rotary International" olarak değiştirmiştir. Günümüzde, Rotary International, 46.000'den fazla kulüp ve 1,4 milyon Rotaryen üyesiyle dünya çapında büyük bir etkiye sahiptir. Rotary ve Masonluk Arasındaki İlişki Rotary Kulübü, tarihsel olarak Masonluk ile sıkı bir ilişki içinde olmuştur. Birçok Rotary üyesi, aynı zamanda Masonlukla da bağlantılıdır. Rotary Kulübü, Masonların sosyal, ticari ve politik ilişkilerini geliştirmeyi amaçlayan bir organizasyon olarak başlamıştır. Rotary'nin temel felsefesi, üyelerinin iş ve ticari ilişkilerini güçlendirmek, sosyal dayanışmayı sağlamak ve toplumsal hedeflere yönelik ortak projeler geliştirmektir. Ancak, Rotary'nin üyeleri genellikle iş dünyasından ve etkili sosyal sınıflardan seçildiği için, toplumda daha geniş bir nüfusu temsil etmekte zorlanmaktadır. Bu durum, Rotary Kulübü'nün bazı çevrelerde elitist bir yapıya sahip olduğu algısını doğurmuştur. Rotary'nin Masonlukla olan ilişkisi, bazı eleştirmenler tarafından daha derinlemesine incelenmiştir. Çünkü Rotary'nin üyelerinin çoğu, Masonik yapılarla yakın ilişkiler içindedir. Bazı kesimler, Rotary Kulübü'nü Masonların iş dünyası ve siyaset üzerindeki etkilerini genişletmek için kullandığını savunmaktadır. Ayrıca, Rotary Kulübü'nün gücünün çoğunlukla iş dünyasında ve etkili sosyal sınıflarda yoğunlaşması, örgütün elitist bir yapıya bürünmesine yol açmıştır. Türkiye'de Rotary'nin Etkisi ve Eleştiriler Türkiye'de Rotary Kulübü, 1956 yılında kurulmuştur ve genellikle üniversiteler ve siyaset dünyasında etkin olan kişileri bünyesinde barındırmaktadır. Rotary'nin Türkiye'deki üyeleri, genellikle sosyal ve politik açıdan güçlü olan kişilerden oluşmaktadır. Bu yapının, üyelerinin toplumu yönlendirmeleri ve sosyal, ekonomik ve siyasi alanda etkinlik sağlamaları amacıyla kurulmuş olduğuna inanılmaktadır. Rotary Kulübü'nün Türkiye'deki etkinliği, özellikle elitist yapısı ve uluslararası bağlantıları nedeniyle eleştirilmektedir. Bazı eleştirmenler, Rotary'nin Masonik hedeflerle örtüşen bir yapıya sahip olduğunu iddia etmektedir. Bu eleştiriler, Rotary Kulübü'nün ülkelerin siyasi ve ekonomik gelişmelerini kontrol etme amacı gütmesiyle ilgilidir. Ayrıca, Rotary üyeleri genellikle farklı meslek gruplarından seçilmiş olsa da, bu üyelerin çoğunlukla üst sınıftan ve elitist kesimlerden olması, kulübün sosyal yapısının eleştirilmesine yol açmaktadır. Genelkurmay'ın Uyarısı ve Vatikan'ın Kararnamesi Türkiye'de, Rotary Kulübü üyeliğiyle ilgili olarak bazı kurumlar tarafından uyarılar yapılmıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), iç hizmet yönetmeliğine göre subayların Masonlukla bağlantılı dernekler ve kulüplere üye olmalarını yasaklamıştır. Bu yasak, Rotary ve Lions gibi kulüplerin üyeliğiyle ilgili olarak da geçerli olmuştur. 2002'de Genelkurmay Başkanlığı, subayların bu tür kulüplere üye olmamaları gerektiğini tekrar hatırlatmıştır. Dünya genelinde de Rotary Kulübü ile ilgili bazı dini ve sosyal tartışmalar yaşanmıştır. Örneğin, Vatikan 1951 yılında yayımladığı bir kararname ile Katolik rahiplerinin Rotary Kulübü'ne üyeliklerini yasaklamıştır. Vatikan, Rotary'yi "gizli ve şüpheli" bir organizasyon olarak nitelendirmiştir. Rotary Kulübü, dünya çapında geniş bir üye kitlesine sahip olup, sosyal ve ticari ilişkileri geliştirmeyi amaçlayan bir organizasyondur. Ancak, organizasyonun yapısı ve üyelerinin genellikle elitist kesimlerden oluşması, kulübün eleştirilmesine yol açmaktadır. Özellikle Rotary'nin Masonlukla olan yakın ilişkileri, bazı kesimler tarafından uluslararası güç odaklarının etkisini genişletmek için kullanılan bir araç olarak görülmektedir. Bu eleştiriler, Rotary Kulübü'nün toplum üzerindeki etkinliğini ve amacını sorgulayan bir bakış açısını ortaya koymaktadır.Saygılarımla