Ahilik Haftası
Ahilik Haftası ahilik kültürünü anlamak yaymak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla düzenlenen bir dizi etkinliklerle kutlanır. Bu etkinlikler arasında sergiler paneller konferanslar seminerler dini ve kültürel etkinlikler ziyaretler konserler yarışmalar ve gösteriler yer alır.
Ahilik Haftası'nda hedeflenen esnafların ve zanaatkarların bir araya gelerek ahilik değerleri etrafında birlik ve beraberlik duygusunu pekiştirmeleridir. Ayrıca ahilik kültürü hakkında farkındalık oluşturmak mesleki eğitimi teşvik etmek ve mesleklerin sürdürülebilirliğini desteklemek amaçlanır.
Ahilik kültüründe önemli bir unsurlardan biri de "usta-çırak ilişkisi"dir. Ahilik mesleklerin ustalara bağlı olarak çıraklara öğretilmesini benimsemiştir. Ahilik Haftası'nda ustalar ve çıraklar arasındaki ilişki vurgulanarak mesleki eğitimin önemi vurgulanır.
Ahilik Haftası Türkiye genelindeki çeşitli illerde kutlanır ve büyük ilgi görür. Etkinlikler yerel yönetimler odalar sivil toplum kuruluşları ve meslek birlikleri tarafından organize edilir. Ahilik kültürünün günümüzde de canlı ve etkili bir şekilde yaşaması için çaba sarf edilir ve Ahilik Haftası bu çabanın bir yansımasıdır.
Ahilik nedir diyecek olursak Türk tarihinde önemli bir yere sahip olan bir sosyal ve ekonomik kuruluşu tanımaktır. Ahilik, Anadolu Selçuklu Devleti döneminde ortaya çıkmış, Osmanlı Devleti'ne kadar devam etmiş, esnaf ve sanatkarların birlikte çalıştığı, dayanışma ve ahlak ilkelerine dayanan bir teşkilattır. Ahilik, hem mesleki hem de manevi bir eğitim vererek, üyelerinin hem iş hem de hayat kalitesini yükseltmeyi amaçlamıştır. Ahilik, aynı zamanda Türk kültürünün ve milli kimliğin korunmasında da önemli bir rol oynamıştır.
Ahiliğin kurucusu olarak kabul edilen Ahi Evran, Horasan'dan Anadolu'ya gelen bir alim ve mutasavvıftır. Ahi Evran, Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat'ın desteğiyle Kırşehir'de bir zaviye kurmuş ve burada ahileri yetiştirmeye başlamıştır. Ahi Evran, ahilerin hem mesleki hem de manevi rehberi olmuş, onlara iş ahlakı, dürüstlük, adalet, cömertlik, kardeşlik gibi değerleri öğretmiştir. Ahi Evran'ın ölümünden sonra ahilik teşkilatı daha da yaygınlaşmış ve Anadolu'nun her yerinde şubeler açılmıştır.
Ahilik teşkilatının en temel özelliği, esnaf ve sanatkarların bir arada çalışmasıdır. Ahilik teşkilatına katılmak isteyenler, önce çırak olarak başlar, ustalarından hem meslek hem de ahlak öğrenirler. Çıraklık dönemini tamamlayanlar kalfa olur, kalfalık dönemini tamamlayanlar ise usta olur. Ustalık belgesi almak için ise ahilik törenine katılmak gerekir. Ahilik töreninde adaylar, ahilerin kurallarını kabul ettiklerine dair yemin eder, ahilerin giysisini giyer ve ahilerin selamını alırlar. Böylece ahilik teşkilatına resmen üye olurlar.
Ahilik teşkilatının bir diğer özelliği de dayanışma ve yardımlaşmadır. Ahiler, birbirlerine karşı sorumlu ve saygılı davranırlar. Bir ahiye zarar vermek veya haksızlık yapmak diğer ahilere de yapılmış sayılır. Ahiler, zor durumda olanlara yardım eder, fakir ve yetimlere sahip çıkarlar. Ahiler aynı zamanda devlete de bağlıdırlar. Devletin güvenliği ve refahı için çalışırlar. Devlete karşı isyan eden veya hainlik yapan ahilere ise ceza verilir.
Osmanlı Devleti'nin kuruluşunda da ahilerin önemli bir rolü olmuştur. Osmanlı Devleti'nin ilk padişahları da ahilik teşkilatına üye olmuşlardır.
Ahilik nedir sorusunun cevabını verirken bu özellikleri anlatmak gerekir. Ahilik, Türk tarihinde ve kültüründe iz bırakmış, esnaf ve sanatkarların gelişmesine, toplumun ahlakını yükseltmesine, devletin güçlenmesine ve milli kimliğin korunmasına katkıda bulunmuş bir kuruluştur.
Hidayet KIZILARI
Gastronomi Yıldızları Derneği Yön.Krl.Başkanı
